کارایی برخی جدایه های ریزوبیومی بومی مولد acc-دآمیناز در تعدیل تأثیرات سوء اتیلن تنشی بر شاخص های رشد کلزا (.brassica napus l)

در این پژوهش، توانایی 32 جدایۀ ریزوبیومی بومی (26 جدایه متعلق به گونۀ سینوریزوبیو[j1] م ملیلوتی (sm)، 4 جدایه متعلق به گونۀ ریزوبیوم لگومینوزاروم بیووار فازئولی (rlp) و 2 جدایه متعلق به گونۀ ریزوبیوم لگومینوزاروم بیووار ویسیه (rlv)) متحمل به شوری، برای استفاده از acc به عنوان تنها منبع تأمین کنندۀ نیتروژن در محیط کشت rmm ارزیابی شد. براساس نتایج، 25 جدایه برای acc-دآمیناز مثبت ارزیابی شدند و جدایه­ها براساس رشد در محیط rmm حاوی acc در سه گروه قوی، متوسط و ضعیف طبقه بندی شدند. در مرحلۀ بعد، آزمون گلخانه ای در گروه علوم و مهندسی خاک دانشگاه تهران در سال 1390، با هدف بررسی کارایی 2 جدایۀ قوی (rlp281r و sm103r)، 1 جدایۀ ضعیف (sm29r) و به همراه تیمار شاهد، برای بهبود شاخص های رشد کلزا تحت تنش شوری 0، 3، 6 و 9 دسی زیمنس بر متر، به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد مایه زنی با جدایۀ rlp281r حتی در شوری 9 دسی زیمنس بر متر، به طور معنی داری وزن تر و خشک ریشه (به ترتیب 32 و 6/62 درصد)، وزن تر و خشک اندام هوایی (22 و 5/23 درصد)، ارتفاع بوته (49 درصد) و جذب نیتروژن (50 درصد) را نسبت به شاهد افزایش داد. همچنین در این سطح شوری، مایه زنی با sm103r جذب فسفر را 5/34 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. همبستگی مثبتی بین فعالیت acc-دآمیناز جدایه­ها و شاخص های رشد گیاه به ویژه زیست تودۀ ریشه مشاهده شد (ضریب همبستگی پیرسون >82/0). این نتایج نشان می دهد مایه زنی با جدایه­های دارای فعالیت بالای acc-دآمیناز در افزایش شاخص های رشد کلزا موفق تر عمل می کند و تأکیدی بر این است که استفاده از این جدایه ها می تواند به عنوان راهکار بیولوژیک در کاهش تأثیرات تنش شوری مطرح باشد.